درباره مباهله
مباهله چیست؟
روز ۲۴ ذی الحجه روز بسیار مبارکی است. اعمال خیلی خوبی دارد که در کتب ادعیه ذکر شده است. ازجمله: روزه، غسل و اعمال دیگر. مهمترین رویداد دیگر، نزول آیه ولایت در خصوص امیرالمومنین (علیه السلام) است.
مباهله یعنی وقتی دو نفر با هم بر سر یک موضوع اختلاف نظر دارند و هر یک ادعا می کند که حق با اوست، برای حل مسئله باید هر یک از دو طرف بگوید: لعنت خداوند بر من اگر دروغ بگویم.
مسئله ی حق و باطل است که خداوند به رسول خدا دستور می دهد: تو دعوت به مباهله کن. پس مباهله یعنی نفرین تمام. یا شما راست می گویید یا ما راست می گوییم. لعنت و عذاب خدا شامل کسی می شود که دروغ بگوید. «فَنَجعَل لَعنَةَ اللهِ عَلَی الکاذِبِین= لعنت خدا را بر دروغگو قرار می دهیم».
شعر مباهله
شعر مباهله (غمگین اصفهانی)
ختم رسل ز فرط عنایات کامله
بر پاپ‌های نجران بنْوشت مرسله
کای قوم دور مانده ز شرع و صراط دین!
تا کی ز حق ببایدتان بُعد و فاصله؟
آمد دمی که جهل ز سرها کنید دور
شد وقت آن که کید ز دلْتان شود یله
مباهله در تفاسیر
الكشف و البيان عن تفسير القرآن (ابو اسحاق احمد بن ابراهيم ثعلبى نيشابورى)
فَمَنْ حَاجَّكَ: خاصمك و جادلك بأمر يا محمد.
فِيهِ: في عيسى.
مِنْ بَعْدِ ما جاءَكَ مِنَ الْعِلْمِ: بأنه عبد اللّه و رسوله.
فَقُلْ تَعالَوْا: قرأ الحسن و أبو واقد الليثي و أبو السمّاك العدوي: تَعالُوا بضم اللام، و قرأ الباقون بفتحها و الأصل فيه تعاليوا لأنّه تفاعلوا من العلو فاستثقلت الضّمة على الياء فسكنت ثم حذفت و بقيت [اللام على محلّها و هي عين الفعل] (سقط في أصل المخطوط) ضم فإنّه نقل حركة الياء المحذوفة التي هي لام الفعل إلى اللام.
قال الفرّاء: معنى تعال كأنّه يقول ارتفع.
نَدْعُ: جزم لجواب الأمر و علامة الجزم فيه سقوط الواو.
أَبْناءَنا وَ أَبْناءَكُمْ وَ نِساءَنا وَ نِساءَكُمْ وَ أَنْفُسَنا وَ أَنْفُسَكُمْ: و قيل: أراد نفوسهم، و قيل: أراد الأزواج.
ثُمَّ نَبْتَهِلْ: نتضرّع في الدّعاء. قاله ابن عباس.
مقاتل: نخلص في الدعاء.
پرسش و پاسخ
آیا آیه مباهله دلیل امامت علی (علیه السلام) است؟
قرآن می‌فرماید:
فَقُلْ تَعَالَوْا نَدْعُ أَبْنَاءَنَا وَ أَبْنَاءَكُمْ وَ نِسَاءَنَا وَ نِسَاءَكُمْ وَ أَنْفُسَنَا وَ أَنْفُسَكُمْ ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَةَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِینَ (سوره آل عمران/آیه61)
علماء نصارای نجران كه نزدیك مدینه بودند، نزد پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) آمدند و گفتگو كردند. ولی سخنان پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) در علمای نصارای نجران اثر بخش نبود. بنا شد با یكدیگر مباهله كنند. یعنی نصارای نجران و پیامبر اکرم (صلى الله علیه و آله) عزیزترین افرادشان را بیاورند و با هم مباهله كنند. یعنی بگویند:
خدایا! اگر او بر حق است و من بر باطل، مرا از بین ببر و اگر من بر حق هستم و او بر باطل، او را از بین ببر.
ادامه مطلب...مقالات با موضوع مباهله
معنای نفس در آیه مباهله و معنای مولی در حدیث غدیر
در شماره 39 همین مجله (تابستان 72) مقاله ای تحت عنوان «امامت در قرآن و سنت » درج گردیده است. این نوشتار درباره آن مقاله است.
ضمن تمجید و تقدیر از مقاله مزبور، که چون غالبا از مدارک خود اهل تسنن برگرفته شده، در جای خود مقاله ای ممتع و معتبر است، می خواهیم به بهانه آن مقاله در دو مورد بحثی ارائه دهیم:
مورد اول - نویسنده در آن مقاله (صفحه 39) از فخر رازی نقل می کند که حضرت علی علیه السلام طبق آیه مباهله به منزله جان پیامبرصلی الله علیه وآله است. و باز در صفحه 45، در جواب آنان که کلمه «مولی » را در فرمایش حضرت رسول صلی الله علیه وآله در واقعه غدیرخم، به معنی دوست گرفته اند می گوید: «ه: خداوند متعال مدتها قبل از این واقعه، حضرت علی علیه السلام را به منزله جان پیامبرصلی الله علیه وآله در آیه مباهله اعلام نموده ... بود.»
ادامه مطلب...