پرسش: چرا مراد از اهل بیت در آیه تطهیر زنان پیامبر(ص) نمی باشد با این که آیات قبل مربوط به زنان پیامبر(ص) است؟
پاسخ: 1- بیش از هفتاد روایت و حدیث از طریق شیعه و اهل سنت در مورد این آیه وارد شده است که همگی اتفاق دارند این آیه در حق علی، فاطمه، حسن و حسین علیهم السلام وارد شده است .
البته طرقی که از اهل سنت وارد شده است بیشتر از طرق شیعه است و حتی یک حدیث از پیامبر اکرم(ص) نداریم که زنان پیامبر را جزء این آیه و حکم آن بشمارد بلکه روایات وارده از ام سلمه و عائشه دلالت واضح دارند که زنان پیامبر (ص) جزء این اهل بیت نیستند. (ر.ک تفسیر المیزان ج 6 ذیل آیات 28-35 سوره احزاب و تفسیر کبیر فخر رازی و اکثر تفاسیر اهل سنت).
2- بعضی از مفسرین بزرگ اهل سنت میگویند به قرینه «سیاق» آیه که در ضمن آیات النساء النبی (زنان پیامبر(ص) ) نازل شده است زنان پیامبر (ص) را هم شامل میشود اما گویی این مفسرین گرانقدر از یک نکته مهم غفلت کردهاند که بر اساس روایات و احادیث و شان نزول؛ این آیه در محیطی خاص و داستانی جداگانه نازل شده است و اصلا ربطی به آیات نساء النبی ندارد و چنانچه این قسمت از آیه را از میان آن آیات برداریم ، هیچگونه مشکلی در مفاهیم آیات پیش نخواهد آمد و کانه جمله معترضهای میباشد. (به روایات این داستان اشاره خواهیم کرد)
3- مراد از اراده که در این آیه شریف آمده است اراده تکوینی است چون اگر مراد اراده تشریعی باشد اولا این اختصاص به اهل بیت ندارد و ثانیا با حصر (انما) منافات دارد.
و اراده تکوینی یعنی مطلق رجس و پلیدی از اهل بیت برداشته شده است که همان عصمت و طهارت معنوی و ظاهری میباشد. و عصمت فقط مختص به اهل بیت پیامبر اکرم(ص) میباشد.
(ر.ک المیزان ج ذیل آیات 28 – 25 سوره احزاب)
4- روایات مربوط به این باب در کتب غایه المرام بحرینی و عبقات الانوار و احقاق الحق جلد دوم و شواهد تنزیل حاکم حسکانی جلد دوم آمده است: و همچنین در تفسیر المیزان علامه طباطبایی؛ جلد6، ذیل آیات 28 – 35 ، احزاب، بحث روایی، بخشی از آنان آمده است.
اکنون چند حدیث را به عنوان نمونه یاد آور میشویم:
الف – ابوسعید خدری از اصحاب بزرگ پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله میگوید: نزلت فی خمسه: فی رسول الله و علی و فاطمه و ا لحسن و الحسین علیهم السلام (شواهد التنزیل ج 2 ص 25 این آیه درباره پنج نفر نازل شد: پیامبر اکرم(ص) علی و فاطمه و حسن و حسین علیهم السلام.
ب: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله عبائی بر علی و فاطمه و حسن و حسین انداخته و فرمود: اللهم هولاء اهل بیتی و خاصتی فاذهب عنهم الرجس و طهرهم تطهیرا (بار خدایا اینها اهل بیت من هستند پس رجس و پلیدی را از آنان بزدای و آنان را پاک کن ( درالمنثور جلال الدین سیوطی از اکابر اهل سنت ذیل آیه 33 سوره احزاب)
ج: پیامبر (ص) 6 یا 8 ماه بعد از نزول این آیه صبحها به در خانه فاطمه سلام الله علیها می آمد و صدا میزد: الصلوة یا اهل البیت! انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا، نماز ای اهل بیت. . . . این حدیث را حاکم حسکانی نیشابوری از بزرگان اهل سنت از ابوسعید خدری و ابن عباس نقل کرده است.(شواهد التنزیل، ج2، صفحه 28 و 29 و همچنین درالمنثور، جلال الدین سیوطی).
د: باز ابی شیبه و احمد ترمذی و ابن جریر و ابن المنذر و طبرانی و حاکم و ابن مردویه از أنس نقل کردهاند که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله برای نماز صبح به خانه فاطمه سلام الله علیها میآمد و میفرمود: الصلوة یا اهل البیت انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت (به نقل از المیزان؛ ج 16؛ ذیل آیات مربوط) جناب حاکم این حدیث را صحیح دانسته و ترمذی حسن دانسته است و اینان مجموعه از اکابر راویان اهل سنت هستند.
ه: باز سیوطی روایت میکند که ابن مرویه و خطیب از ابوسعید خدری نقل میکنند که پیامبر (ص) در خانه ام سلمه بود که جبرئیل بر پیامبر اکرم (ص) نازل شد و این آیه اهل البیت را تلاوت کرد پس پیامبر اکرم(ص) حسن و حسین و فاطمه و علی علیه السلام را به سوی خود آورد و لباس خود (عباء) را بر آنان افکند و ام سلمه هم در آنجا بود و فرمود که بارالها اینان اهل بیت من هستند از آنان رجس و پلیدی را دور کن و تطهیرشان گردان ام سلمه میگوید من عرض کردم یا رسول الله (ص) من هم با اینان هستم – پیامبر (ص) فرمود: تو در جایگاه خود هستی تو بر خیر هستی. (در المنثور ذیل آیه مورد نظر)
5- روایاتی که در مورد آیه مباهله (آیه 61، سوره آل عمران) و آیه مودة ذی القرباء (شوری آیه 23) وارد شدهاند نیز بر همین دلالت دارند که مصادیق اهل البیت علیهم السلام چه کسانی هستند و شاهد و تایید کننده این حقیقت هستند.
________________________________________
برای اطلاعات بیشتر مراجعه نمائید به:
سلام بر اهل بیت (ع)= مجلات - ماهنامه پاسدار اسلام -شماره - 246 - حجه الاسلام والمسلمین سید احمد خاتمی
اهل بیت در قرآن = اهل بیت درآیه تطهیر- بخش اول-اهل بیت در قرآن - مرتضی عاملی - سید جعفر
نگرشی به آیه تطهیر= مجلات - فصلنامه موعود - شماره - 13- کبری خزعلی
آیه تطهیر= عقاید - امامت در قرآن و سنت- آیه تطهیر