واقعه مباهله در دوازده مرحله قابل ترسيم است:
در اولين مرحله پيامبر (صلى الله عليه و آله) نامه اى براى رئيس نجران فرستاد.
مرحله دوم، قرائت نامهی پيامبر (صلى الله عليه و آله) براى مردم و تبادل نظر بود.
مرحله سوم سخنان حارثه دربارهی پيشگويى هاى كتب آسمانى درباره پيامبر (صلى الله عليه و آله) و پيرو آن، گفتگوى مقامات نجران بود.
مرحله چهارم با آوردن «جامعه» آغاز شد كه صفحات مربوط به پيشگويى انبياء درباره پيامبر (صلى الله عليه و آله) قرائت شد.
مرحله پنجم تصميم بر سفر ۸۸ نفر از بزرگان نجران به مدينه براى تحقيق درباره پيامبر (صلى الله عليه و آله) شد.
مرحله ششم ماجرا، ورود نجرانيان به مدينه و ملاقات با پيامبر (صلى الله عليه و آله) بود و سه روزى كه طى آن به تحقيق درباره آن حضرت پرداختند.
مرحله هفتم مناظره مسيحيان با پيامبر (صلى الله عليه و آله) و منجر شدن مسأله به مباهله و واگذار كردن امر به خدا بود.
مرحله هشتم آمادهسازى محل مباهله و آمدن پيامبر (صلى الله عليه و آله) و مردم به آنجا بود كه مسيحيان را در تصميم خود بر مباهله سست كرد.
مرحله نهم پشيمانى نجرانيان از مباهله و سازش بود.
در مرحله دهم، قرارداد صلح تنظيم شد و به امضاى طرفين رسيد و نمايندهاى از سوى پيامبر (صلى الله عليه و آله) براى نجران تعيين شد.
مرحله يازدهم بازگشت نمايندگان به نجران و استقبال مردم بود.
مرحله دوازدهم آمدن اميرالمؤمنين (عليه السلام) از طرف پيامبر (صلى الله عليه و آله) به نجران براى دريافت جزيه بود.
منبع : کتاب از نجران تا مدینه
نویسنده : محمدرضا انصاری